Մեր կաթողիկոսների կյանքն եմ ուսումնասիրում և մտածում, թե ինչու՞ Նիկոլ Փաշինյանը դատի չի տալիս, կարգալույծ չի անվանում Գրիգոր Լուսավորչին, Ս․ Ներսես Մեծ Կաթողիկոսին, որ ժամանակին ամուսնացել են։ Չնայած այդ ժամանակ դա եկեղեցական կանոններով ընդունելի էր, Բայց Նիկոլ Փաշինյանի համար ի՜նչ մի դժվար բան է այսօրվա օրենքները տարածել նրանց վրա։ Բանն այն է, որ Ս. Ներսես Մեծ կաթողիկոսը Ս. Գրիգոր Լուսավորիչի ծոռն էր: Շատ ուշիմ և բանիմաց երիտասարդ , ով կրթություն էր ստացել իր պապի՝ Հուսիկ կաթողիկոսի շնչի ներքո, այնուհետև ուսանել Կեսարիայի դպրոցներում և այսկերպ կերտել իր պատմությունը: Ս. Սահակ Պարթևն ապրել է 4-5-րդ դարերում: Ս. Ներսես Մեծ կաթողիկոսի որդին էր: Կեսարիայում ստացել է հոգևոր ու ժամանակակից կրթություն: Վերադարձել է Հայաստան ու ամուսնացել: Փաշինյանը կարող է խորանալ միջնադար և դատի տալ նրանց, որպեսզի հայոց պատմության այդ էջերն էլ կարողանա փոխել։
Կարևորը եկեղեցական կանոնադրությունը չէ, մի բան անպայման կգտնի։ Ս. Գրիգոր Լուսավորիչը կոչվում էր հոգիների լուսավորիչ, քանի որ քրիստոնեական լույսով լուսավորեց Հայաստան աշխարհը: Դա դու՞ր է գալիս Փաշինյանին։ Ներսես Մեծը կոչվում էր սրտերի լուսավորիչ, քանի որ հոգևոր և սոցիալական խնամք էր տանում կարիքավորների նկատմամբ: Դա արդեն անտանելի կարող է լինել նրա համար։ Ս. Սահակ Հայրապետը կոչվում է մտքերի լուսավորիչ, քանի որ նրա օրոք է բացվում ոսկեդարը հայ իրականության մեջ՝ որպես հայի ինքնության թրծման, ամրապնդման ժամանակաշրջան: Ստեղծվում են հայոց գրերը, ձևավորվում թարգմանչաց շարժումը։ Սա արդեն մահացու է։ Հայոց պատմությունը միշտ էլ թատերաբեմ նետված մարդիկ կարող էին խեղել և պատճառ նրանք միշտ կարող էին գտնել։ Գրիգոր Լուսավորիչը որդի ուներ, բայց այն ժամանակ Նիկոլ չկար․․․ Եթե Նիկոլ Փաշինյան լիներ, մի այլ պատճառ կգտներ։ Եվ հիմա պատկերացնենք՝ եթե այդ ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանի նման ուժեր լինեին, հավանական է, որ փորձեին գտնել պատճառ՝ դատելու, քննադատելու կամ «կարգալույծ» անվանելու համար: Բայց անցյալն այս առումով մեզ հանգստացնում է՝ ցույց տալիս, որ իրական առաջնորդությունը գալիս է ոչ միայն իշխանությունից, այլ նաև բարոյականությունից, գիտելիքից և հոգևոր մեծությունից:
Մեր պատմության այս էջերը հիշեցնում են, որ առաջնորդ լինելը նշանակում է պաշտպանել արժեքները, պահպանել գիտելիքը և սրտի մեծությունը, անկախ ժամանակակից քաղաքական ստուգումներից: Եվ հենց դրա շնորհիվ են նրանք այսօր էլ մեզ համար լուսավորիչներ՝ հոգիների, սրտերի ու մտքերի:
Դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 12։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Գյուլնարա Ալեքսանյանը
Դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 11։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Վոլոդյա Հովհաննիսյանը
Դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 15։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Գագիկ Մինասյանը
Դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 14։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է ՀՀԿ-ից Կարապետ Պողոսյանը
Դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 11։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Նարե Սոսեն
Դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 16։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Մայր Հայաստանից Դերենիկ Մալխասյանը
Դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 15։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Թաթուլ Պետրոսյանը
Դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 10։30-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Տիգրան Չոբանյանը
Դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 15։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Ժասմինա Ղևոնդյանը
Դեկտեմբերի 3-ին՝ ժամը 14։00-ին, Հայելի ակումբի հյուրն է Մայր Հայաստանից Արմեն Դանիելյանը