Նիկոլի արձանը «կքայլի» Բաքու

Երեւանում՝ Հուսիսային պողոտայում, տեղադրվել է անվանի քանդակագործ Արտո Չաքմաքչյանի հեղինակած «Քայլող մարդը արձանը: Քանդակը տեղադրելու առաջարկին Երեւանի ավագանին հավանություն էր տվել դեռեւս 2019 թվականի դեկտեմբերին, քանդակը պատրաստ է եղել դեռեւս անցած տարի, բայց հայտնի իրադարձություններով պայմանավորված, տեղադրումը հետաձգվել է: Նման արձան տեղադրելու խորհուրդն, անշուշտ, ազգակործանների քայլարշավի խորհրդանիշ ունենալն է: Իհարկե, իշխանության տարբեր ներկայացուցիչներ հայտարարում էին, որ նման արձաններ աշխարհի տարբեր երկրներում կա տեղադրված, բայց պարզից էլ պարզ է, թե դա Հայաստանում ինչ խորհրդով է կյանքի կոչվել: Այն էլ հիմա, երբ Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանում չունի իրական իշխանություն, հունիսի քսանին այն բռնազավթել է, թերեւս խնդիր ունի իր ամբոխին համոզելու, որ մենք իրոք իշխանություն ենք, որ առաջ ենք շարժվում ի հեճուկս շատերի ցանկության, եւ ավելին՝ համարում ենք, որ այնքան արած ունենք պետության համար, ոոր մեր իշխանության խորհրդանիշ արձանը պետք է ունենանք Հայաստանում, մայրաքաղաքի սրտում:

Եթե պատերազմից առաջ այս գաղափարի իրագործումը ինչ-ինչ առումներով ընկալելի էր, ապա հիմա պարզապես անբարոյականություն, ազգի նկատմամբ ծաղր է ընկալվում: Ինչ է ստացվում, մարդիկ քայլելով եկան իշխանության, ավերեցին ծաղկուն երկիրը, Արցախը հանձնեցին, հազարավոր երիտասարդ կյանքեր մարեցին, հազարները դարձան հաշմանդամ ու անտուն, եւ այս դժոխքի հեղինակների պատվին փաստորեն արձան է կանգնեցնում: Եթե Հայաստանում դեռ կան պատվախնդիր հայեր, ապա այդ արձանի ապամոնտաժումը պետք է ժամերի խնդիր դառնար:

Այդուհանդերձ խորհրդանշական է նաեւ արձանի տեղադրման վայրը: Նիկոլ Փաշինյանն ու իր թիմը պատեհ-անպատեհ քննադատում են Ռոբերտ Քոչարյանի իշխանության ժամանակ կառուցված Հյուսիսային պողոտան, նույնիսկ դրա վերաբերյալ խորհրդարանական լսումներ հայտարարվեցին, դատախազությունն ինչ-ինչ նյութեր էր նախապատրաստում, սակայն անցած երեք տարիները ցույց տվեցին, որ իրականում պողոտան Փաշինյանի հպարտության վայրն է, Անգելա Մերկելին զբոսանքի բերեց այնտեղ, իր քայլարշավը խորհրդանշող արձանն էլ ոչ թե Կոնդի քռչանոցում է տեղակայված, կամ իր պապենական գյուղում, այլ հենց Հյուսիսային պողոտայում:
Շատ հետաքրքիր է՝ ինչու այս արձանը Շուշիի ու Հադրութի օկուպացված տարածներում չի տեղակայել, կամ ասենք մնացած տարածքներում, ի վերջո, քայլարշավի ողջ էությունն ու նպատակն այդ տարածքները Ալիեւին նվիրելն էր, կամ ավելի ճիշտ կլինի քայլող արձանը Բաքվի, կամ հենց Ալիեւի սրտում տեղադրի՝ որպես այդ երկրի ազգայի հերոսի սիմվոլի: Կյանքը ցույց տվեց, որ քայլարշավով եկար իշխանության, որ սպասարկես թշնամու շահերը, այնպես որ արձանդ վերցրու ու ուղեւորվիր Բաքու, կամ էլ առնվազն օկուպացված տարածքներ, այնտեղ, արձանների կարիք, իսկապես կա: Քո բարեկամ-հարազատները մեկ տարվա մեջ պղծել են եղածը, այդ թվում սպարապետ Վազգեն Սարգսյանի Շուշիում գտնվող արձանը:

Անի Սահակյան